13 гыйнвар

13нче гыйнвар — Милади тәкъвимендә беренче айның 13нче көне. Ел ахырына кадәр 352 көн кала.

Дөнья тарихында бу көн:

Халыкара

Милли

• Кабо-Верде – демократия көне.^[1][2][3][4]
• Литва – ирекне саклау көне.^[2][5]
• Того – ирекле булу көне (1967).^{[1][2][6][7][8][9]}

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• Халыкара дини һәм гомосексуаль җәмгыятьләр вәкилләре арасында диалог көне (итал. Giornata mondiale per il dialogo tra religioni e omosessualità, рус. День, посвящённый диалогу между гомосексуалами и представителями религий, ингл. Day for dialogue between religions and homosexuality).^[10][11]
• Халыкара арсланнар клубы (Lions Club International) - нигез салучы Мелвин Джонз көне (1879)^[3][12]
• Русия Федерациясе, Белорусия, Гөрҗистан, Украина, Сербия, Монтенегро, Босния һәм Герцеговинаның Република Српска һәм рус телле җәмгыятьләр - Иске яңа ел (14 гыйнвар алды төн).^{[1][2][3][13]}
• Сидераль кышкы кояш торгынлыгы көне алды кичкә бәйле бәйрәмнәр:^[1]
  • Һиндстан штатларында:
    • Андра Прадеш һәм Тамил Наду - Бхоги (en) бәйрәме.^[14][15][16]
    • Ассам - Урука (en) төне.^[17]
    • Пунджаб, Харьяна, Химачал-Прадеш - Лоһри (en)^[18]
• АКШ:
  • Кореялы чыгышлы американлылар көне (кайбер штатларда).^{[1][19][20][21]}
  • Стивен Фостерны искә алу көне.
• Португалия муниципалитетлар бәйрәмнәре:^[3]
  • Вила-Нова-ди-Пояриш (Сентраль (мәркәзи) регионы Пинхаль Интериор Норте субрегионы Коимбра районы),^[22]
  • Кадавал (Сентраль (мәркәзи) регионы, Оэсте субрегионы Лиссабон районы),^[23]
  • Виана-ду-Алентежу (Алентейо регионы, Алентейо Сентрал субрегионы Эвора районы)^[24] һәм
  • Санта-Марта-ду-Панагуаньо (Норте регионы Доуро субрегионы Вила Реаль районы).^[25]
• Русия:
  • Русия матбугаты көне.^[5][26][27]
  • Татарстан - Татар әдәбияты классигы Фатих Әмирханны (1886-1926) искә алу көне.
• Швеция һәм Финляндия– Раштуадан соң 20нче көн, изге Кнут көне. Чыршылар өйләрдән чыгарыла, балалар өчен бәйрәм ясала.^[1][2][28],^[29]
• Чегәннәр – Банго Васил, яңа ел.

• 1919 — Семочки-Пашат фаҗигасе. Нижгар губернасы, Пашат белән Семочки авылларында ЧК отряды 53 кешене атып үтерә.^[30]
• 1986 – Индонезия һәм ЛИПИ физика фәнни эзләнүләр мәркәзен булдыра.

Шулай ук карагыз: Төркем:13 гыйнвар көнне туганнар

• 1859 — Ризаэтдин Фәхретдин, татар галиме, әдибе.
• 1863 — Виктор Несмелов, фәлсәфәче, илаһиятчы, профессор.
• 1864 — Вильгельм Вин, Алмания галиме, физика өлкәсендә Нобель премиясе иясе.
• 1883 — Валериан Васильев, чирмеш теле филологиясе галиме, мари этнограф.
• 1886 — Василий Молодцов, коми тел белгече, мәгариф һәм мәдәният эшлеклесе.
• 1898 — Фәтхи Бурнаш, татар шагыйре, драматург, публицист, әдәбият тәнкыйтьчесе, тәрҗемәче.
• 1909 — Мансур Мирзаәхмәтов, үзбәк совет фирка-дәүләт эшлеклесе.
• 1911 — Лев Бараг, фольклорчы, әдәбият белгече, профессор.
• 1913 — Газинур Гафиятуллин, Бөек Ватан сугышы чоры Советлар Берлеге каһарманы (матросовчы), сержант.
• 1913 — Гайфетдин Гыйлметдинов, Бөек Ватан сугышы чоры Советлар Берлеге каһарманы, уксибәрче.
• 1920 — Владимир Иовлев, Советлар Берлеге каһарманы, танкист.
• 1928 — Гөлшат Зәйнашева, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Җөмһүриятнең Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты, шагыйрә.
• 1936 — Наил Әюпов, татар актеры, танылгын сәхнә остасы.
• 1941 — Хәнәфи Бәдигый, татар шагыйре, мөгәллим.
• 1950 — Владимир Федотов, баянчы, Тукай премиясе лауреаты (2010).
• 1960 — Ольга Васильева, РФ фән һәм мәгариф министры (2016).
• 1976 — Карина Абдуллина, Русия һәм Казакъстанның эстрада җырчысы.
• 1988 — Артур Исламов, татар опера җырчысы, көйязар.

Шулай ук карагыз: Төркем:13 гыйнвар көнне вафатлар

• 1941 — Джеймс Джойс, ирланд шагыйре.
• 1950 — Галимҗан Шәрәф, милләт хадиме.

Ислам

Христианлык

• Ортодокс яңа ел, 13нчедән 14 гыйнварга төнендә, иске юлиан тәкъвиме буенча Русия, Белорусия, Украина һәм рус телле Сербия, Монтенегро, Република Српска, Македония илләрендәге җәмгыятьләрендә бәйрәм ителә.

• Абдалла] († 852 ел), яки Аллага тапшырылганы(Алла колы), изге Гумесинде (Гомез) белән бергә Испания иленең Кордоба шәһәрендә хәлакъ төшүче.
• Агрицио, Тревири епископы
• Амедео, Клермонт монахы
• Андреа, Триер епископы, хәлакъ төшүче
• Бернон, Бургундиядагы Клуни монастырен оештыручы аббат
• Вероника Негрони, († 1497 ел) Милан шәһәре буендагы Бинаско яклы гыйффәтле кыз хатын
• Вивенцио, епископ
• Глафира, (IV гасыр) гыйффәтле кыз хатын
• Гоффредо, Каппенберг якларында монах
• Гумезиндо һәм Сервидио, хәлакъ төшүчеләр
• Джордж Фокс, кваккер хәрәкатен оештыручысы, Англикан чиркәвендә аеруча ихтыйрам ителә
• Джулиано Госпитальер, хәлакъ төшүче, Фалерия яклары яклаучы изгесе булып санала
• Доменико һәм Джузеппе Фам Троң Хам, һәм Лука Тин, хәлакъ төшүчеләр
• Дэзиньято, Маастрихт епископы
• Иветта (Йутта), † 1228 ел) Хоэй җирлегеннән, шатлыклы тол хатыны
• Ида, († 1226 ел) Аргенсоллес яклы
• (Х)ильдемаро, († 1097 ел) Арруэз аббаты
• Кнут IV, Дания патшасы
• Кентингерно, яки Мунго, Глазго шәһәре епископы һәм аббат
• Леогизиль (Лонгис), аббат
• Леонцио, † 337 ел) борынгы Каппадокияның Цезарея шәһәре епископы
• Маттео, Лана шәһәреннән mercedario
• Одоне, Новарра якларыннан certosino
• Палладий, монах
• Пиетро, Капитолиас якларында хәлакъ төшүче
• Потито, martire
• Ремигио, († ~ 536 ел) Реймс епископы
• Секондо (Секондино), Энон һәм Квирион, хәлакъ төшүчеләр
• Стефан, († 1061 ел) Бурж шәһәре епископы
• Теодор, Сенс шәһәре епископы
• Эногатус, Гвик-Алет шәһәре епископы (Сент-Мало)
• Эрбино

• Автаназий, хәлакъ төшүче
• Иринарх, (1616 ел) Ростов шәһәреннән
• Максим, (1320 ел) Атос тавының Капсокаливия скитыннан
• Пахомий, Греция илендә хәлакъ төшүче
• Петер, Анум якларыннан, Херополис шәһәрендә хәлакъ төшүче
• Элеазар, (1656 ел), Анзерск утравында Соловки монастырендә
• Якоб, (~338 ел)Нисибис яклары епископы,

• Хермил һәм Стратоник, (315 ел), Белград шәһәрендә хәлакъ төшүчеләр
• Хилари, Пуатье епископы, (367 ел), Парма шәһәрен яклаучы изге дип санала
• Элиан, (VI гасыр) Англияның Корнуэлл якларында миссионер

Аллан Бернон Вузирис Вусирис Гавденций Гаий Галасий Геласий Годфрой Джеффри Жофре Иветта Ивонна Ириней Ириний Йона Мартина Мелания Нема Олимпиодора Петр Риний Саламин Хиларион Хилария Хилэр Чели Эрвана Эрванез

Башка диннәр/ышанулар

Румның борынгы дины һәм илаһларын искә төшерү йолалары:

• Иди
• Йов Статор

• Календарь событий Calend.ru
• Православ исемнәре һәм көн бәйрәмнәре
• Portal Sao Francisco (Бразилия)
• Бөтендөнья Католикларның очрашу порталы, испан телендәге көн изгеләре бүлеге
• Франсыз телле дөнья көннәре порталы

Other Languages

• Аҧсшәа
• Afrikaans
• Alemannisch
• አማርኛ
• Aragonés
• Ænglisc
• العربية
• الدارجة
• مصرى
• অসমীয়া
• Asturianu
• Авар
• Azərbaycanca
• تۆرکجه
• Башҡортса
• Basa Bali
• Žemaitėška
• Bikol Central
• Беларуская
• Беларуская (тарашкевіца)‎
• Български
• भोजपुरी
• Banjar
• বাংলা
• বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী
• Brezhoneg
• Bosanski
• Català
• Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄
• Нохчийн
• Cebuano
• کوردی
• Corsu
• Qırımtatarca
• Čeština
• Kaszëbsczi
• Чӑвашла
• Cymraeg
• Dansk
• Deutsch
• Zazaki
• ދިވެހިބަސް
• Ελληνικά
• Emiliàn e rumagnòl
• English
• Esperanto
• Español
• Eesti
• Euskara
• Estremeñu
• فارسی
• Suomi
• Võro
• Føroyskt
• Français
• Arpetan
• Furlan
• Frysk
• Gaeilge
• Gagauz
• 贛語
• Gàidhlig
• Galego
• Avañe'ẽ
• Bahasa Hulontalo
• ગુજરાતી
• Gaelg
• 客家語/Hak-kâ-ngî
• עברית
• हिन्दी
• Fiji Hindi
• Hrvatski
• Hornjoserbsce
• Kreyòl ayisyen
• Magyar
• Հայերեն
• Արեւմտահայերէն
• Interlingua
• Bahasa Indonesia
• Interlingue
• Igbo
• Ilokano
• Ido
• Íslenska
• Italiano
• 日本語
• Jawa
• ქართული
• Taqbaylit
• Қазақша
• Kalaallisut
• ಕನ್ನಡ
• 한국어
• Перем коми
• Къарачай-малкъар
• Ripoarisch
• Kurdî
• Коми
• Кыргызча
• Latina
• Lëtzebuergesch
• Лезги
• Limburgs
• Lumbaart
• ລາວ
• Lietuvių
• Latviešu
• मैथिली
• Basa Banyumasan
• Malagasy
• Олык марий
• Македонски
• മലയാളം
• Монгол
• मराठी
• Bahasa Melayu
• မြန်မာဘာသာ
• Эрзянь
• مازِرونی
• Nāhuatl
• Napulitano
• Plattdüütsch
• Nedersaksies
• नेपाली
• नेपाल भाषा
• Nederlands
• Norsk nynorsk
• Norsk bokmål
• Nouormand
• Sesotho sa Leboa
• Occitan
• Livvinkarjala
• ଓଡ଼ିଆ
• Ирон
• ਪੰਜਾਬੀ
• Kapampangan
• Polski
• پنجابی
• Ποντιακά
• پښتو
• Português
• Runa Simi
• Română
• Русский
• Русиньскый
• संस्कृतम्
• Саха тыла
• Sicilianu
• Scots
• سنڌي
• Davvisámegiella
• Srpskohrvatski / српскохрватски
• සිංහල
• Simple English
• Slovenčina
• Slovenščina
• Anarâškielâ
• Shqip
• Српски / srpski
• Seeltersk
• Sunda
• Svenska
• Kiswahili
• Ślůnski
• தமிழ்
• తెలుగు
• Тоҷикӣ
• ไทย
• Türkmençe
• Tagalog
• Türkçe
• Удмурт
• ئۇيغۇرچە / Uyghurche
• Українська
• اردو
• Oʻzbekcha/ўзбекча
• Vèneto
• Tiếng Việt
• West-Vlams
• Volapük
• Walon
• Winaray
• 吴语
• Хальмг
• მარგალური
• ייִדיש
• Yorùbá
• Vahcuengh
• Zeêuws
• 中文
• 文言
• Bân-lâm-gú
• 粵語

Copyright

• This page is based on the Wikipedia article 13 гыйнвар; it is used under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License (CC-BY-SA). You may redistribute it, verbatim or modified, providing that you comply with the terms of the CC-BY-SA.